Nuri Turgut Adalı Unutulmuyor

“Öldürenler gafil, ölenler haklı Düşünen kafalar zindanda saklı
Ne feryad duyan var, ne de dinleyen
Birkaç değil artık, binler inleyen
Yardımcı olmazsa bizlere Hüda
Kalır mı feryattan bir aksi sada?
Aleve benzeyen bir hevesimle
Kaderim yok olmak kendi sesimle…”

Dizelerinin sahibi Nuri Turgut ADALI Kırcaali-Adaköy’de mezarı başında sevenlerinin bir araya gelmesi ile anıldı. 1922 yılında doğan Adalı, 14 yıl önce aramızdan ayrıldı. Adalı’yı anmak üzere törene, Edirne Balkan Türkleri Federasyonu Başkanı Erhan PEKKAN ve Yönetim Kurulu Üyeleri İsmail KO-CAKÖSE, Atıf MUTLU, Hikmet ÇAVUŞOĞLU ve Nedim DÖNMEZ iştirak etti.

Hayatının 23 yılını Bulgar hapis- hanelerinde geçiren şair hem kendi sabretmiş hem de çevresindeki mahkûmlara sabretmeyi öğütlemiştir. Anma törenine katılan hapishane arkadaşları Adalı’nın fikirlerinden fazlasıyla istifade ettiklerini ifade ettiler. Okunan dualardan sonra törene katılanlar Adalı ailesine taziyelerini sundular.

İzmirliler Adalı’yı adının verildiği Sarnıç’taki parkta andılar

İzmir Balkan Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği (İzmir Bal-Göç) Nuri Turgut Adalı’yı vefatının 14. yıl dönümünde onun temsil ettiği değerleri anmak, bu değerlerin takipçisi ve destekçisi olduklarını belirtmek için adını taşıyan Gaziemir Sarnıç Hürriyet Mahallesi 1066. Sokaktaki parkta bir tören düzenledi. Anma programı saygı duruşu ve İstiklal marşının okunmasıyla başladı.

Törene Gaziemir Belediye Başkanı Halil İbrahim ŞENOL, Bal-Göç eski Başkanları Fahriye Ersoy, Hamdi Kanlıoğlu, Gaziemir Esnaf Sanatkarlar Odası Başkanı Süleyman BEYEN ve yönetim kurulu üyeleri, Gaziemir AKP, CHP ve MHP yönetici ve temsilcileri, İzmir Bal-Göç Genel Başkanı Abdurrahim Nursoy, merkez yönetim kurulu üyeleri Av. Eray Mutlu, Hüseyin Paşaoğlu, Sabri Atasoy, Bornova Şube Başkanı Nihat Yağbasan, Görece Şube Başkanı Kasım Alenbey, Sarnıç Şube yönetim kurulu üyeleri, Buca Şube yönetim kurulu üyeleri, Sarnıç Hürriyet Mahallesi Muhtarı Emin Gözeci, Belene gazileri ve dernek üyeleri katıldı.

İzmir Balkan Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği Genel Başkanı Abdurrahim Nursoy yaptığı açılış konuşmasında:

’’Bugün burada Büyük bir Türk Kahramanı anmak için toplanmış bulunuyoruz. Bulgaristan’da Müslüman Türklerin haklarını savunmuş, ömrünü eşitlik ve özgürlük davasına adamış Nuri Turgut Adalı’yı ve mücadelesini unutmadık. Bulgaristan Türklerinin milli ve manevi yolunu aydınlatan, komünist sistemin söndüremediği bir meşale olarak görülen Nuri Turgut Ardalı’nın hayatını şair Ömer Osman Erendoruk bir şiirinin aşağıdaki dörtlüğünde şöyle tasvir etmişti:

Mısralara sığar mı bir ömür boyu zulüm,
Bu nasıl ölçülürdü neyle kıyaslanırdı? Anahtar deliğinden kaç kez sırıttı ölüm,
Elinde demir âsâ olsaydı paslanırdı.

Nuri Turgut Adalı komünist sistemde insanî haklarını arayan, insanca yaşamak isteyen bir kader kurbanıydı. Belene Adası’nda ölen on binlerce tutuklunun cesetlerini yakınlarına verilmeyip, domuzlara yedirildiğine şahit olanlardan biriydi. Hayatta mutluluğu cezaevi kapısından babasının evine gidene kadar yaşayan Nuri Adalı, kendi eliyle yazdığı ölüm fermanını defalarca rüyalarında gördükten sonra yırtarak, ölüm sehpasına gitmekten kurtulmuştu.

Haklarını koruma mücadelesindeki kararlılığı ve verdiği eserlerle daha sonra Bulgaristan Türklerinin Nelson Mandela’sı olarak adlandırılan Nuri Turgut Adalı ömrünün 23 yılını içinde Belene’nin de yer aldığı çeşitli Bulgar hapishanelerinde geçirdi. Bu zor şartlarda bile davasından vazgeçmedi.

Nuri Turgut Adalı, Eski Zağra Cezaevi’nde kaleme aldığı “Gönül İster Ki…” şiirinin bir dörtlüğünde yakınlarına şöyle vasiyette bulundu:

Ben göçerken bu felekten siz dökmeyin gözyaşı
Seve seve koyun kabre gün görmeyen bu nâşı…
Belki kabrim de bulunmaz bu vahşet ülkesinde!
Gönül ister kabrim olsun bir ağaç göl- gesinde!…

Bulgaristan Türklerin haklarını savunmuş, ömrünü eşitlik ve özgürlük davasına adamış Nuri Turgut Adalı’yı aramızda ayrılışının 14. yıldönümünde anarken Belene mağdurlarına Allah’tan rahmet diliyor, hayatta olan Belene gazilerine şükranlarımızı sunuyorum Türklük mücadelesi veren herkese teşekkür ediyorum, ayrıca bugün Sarnıç’ta Türkiye’nin en büyük Göç Anıtını ve Milli Kahramanlarımızın Değerlerimizin isimlerini parklarda yaşatan, katılımlarıyla bizleri onurlandıran Gaziemir Belediye Başkanı Halil İbrahim Şenol teşekkür ediyorum’’ dedi.

Gaziemir Belediye Başkanı Halil İbrahim Şenol yaptığı konuşmasında, “Hayatını Türklük uğruna adayan Nuri Turgut Adalı’yı saygı ve rahmetle anıyorum. Tarihimize damga vuran, milletimize liderlik eden kişileri geleceğe taşımak adına onların isim- lerini parklarda yaşatıyoruz. Ama sadece parklara isim vermekle, onları anmakla olmuyor. Onları anlamak, gençlere anlatmamız gerekiyor. Bu yüzden asla ve asla geçmişimizi unutmamalıyız. Çünkü geçmişini un- utanlar geleceğe güvenle yürüyemez. Bu ülke kolay kurulmadı. O yüzden tarihimiz önderlerimizi asla ve asla unutmamalıyız. Ülkesi için Türklük için mücadele veren tüm büyükler- imizi saygıyla anıyorum” dedi.

Anma töreni Ferhat Öğük hocanın Bulgaristan Türklerinin ve Türk Dünyası Milli Kahramanı Gazi Nuri Turgut Adalı ve tüm şehitlerin ruhu için duaları ve lokma dökümü ile sona erdi.İzmir Balkan Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği adına Başkan Abdurrahim Nursoy, anma etkinliğinde emeği geçen herkese teşekkür etti.

Sabri ATASOY